การกระจายแสงของโคมไฟถนน สิ่งสำคัญกว่าที่หลายคนคิด!
เวลาเราเดินหรือขับรถผ่านถนนในเวลากลางคืน สิ่งหนึ่งที่เราพบอยู่เสมอคือ “แสงสว่างจากโคมไฟถนน” มันทำให้เราเห็นทางชัดเจน ลดอุบัติเหตุ และรู้สึกปลอดภัยขึ้นอย่างมาก แต่รู้ไหมว่า… “แสงที่ดี” ไม่ใช่แค่สว่างจ้าเท่านั้น! มันต้อง กระจายได้อย่างมีประสิทธิภาพ ไม่ทำให้แยงตา ไม่ทิ้งมุมมืด และไม่รบกวนบ้านเรือนข้างเคียงด้วย บทความนี้จะพาคุณไปรู้จักกับเรื่องสำคัญที่เรียกว่า “การกระจายแสงของโคมไฟถนน” แบบละเอียด เข้าใจง่ายกัน
การกระจายแสงคืออะไร?
การกระจายแสง (Light Distribution) คือวิธีที่แสงจากโคมไฟถูกกระจายออกไปยังพื้นที่ต่างๆ ซึ่งถูกควบคุมโดย เลนส์, รีเฟลกเตอร์, และ การออกแบบตัวโคม เพื่อให้แสงไปตกตรงจุดที่ต้องการ
ถ้าแสงไม่ถูกควบคุม อาจเกิดปัญหาเช่น
แสงตกนอกพื้นที่ถนน → เปลืองไฟโดยไม่จำเป็น
แสงฟุ้งขึ้นฟ้า → เกิดมลภาวะทางแสง (Light Pollution)
พื้นที่ใช้งานยังมีจุดมืด → เสี่ยงอุบัติเหตุ
รูปแบบของการกระจายแสงโคมไฟถนน (Light Distribution Types)
รูปแบบการกระจายแสงตามมาตรฐาน IESNA ได้กำหนดเป็น 5 ประเภทหลัก ซึ่งนิยมใช้กันในวงการไฟถนน แต่ละประเภทมีลักษณะเฉพาะที่เหมาะสมกับพื้นที่การใช้งานที่แตกต่างกัน
- Type I – การกระจายแสงแนวยาวสำหรับพื้นที่แคบ
การใช้งาน: ทางเดินเท้า, ถนนแคบ, ทางจักรยาน
- การกระจายแสงของ Type I มีลักษณะเป็นแนวยาว สองข้างของโคม โดยมีมุมแคบที่สุดเมื่อเทียบกับประเภทอื่น
- เหมาะกับพื้นที่ที่ต้องการแสงสว่างเฉพาะทาง เช่น ทางเดินในสวนสาธารณะ หรือทางเดินเท้าในเมือง
- ควรติดตั้งตรงกลางทางเดิน แสงถูกกระจายออกไปทางด้านหน้าและด้านหลังของโคมไฟ ทำให้พื้นที่แคบมีแสงสว่างสม่ำเสมอ
- Type II – การกระจายแสงกว้างขึ้นสำหรับถนนสองเลน
การใช้งาน: ถนนขนาดเล็ก, ลานจอดรถ, บริเวณรอบอาคาร
- มีการกระจายแสงกว้างกว่าประเภท Type I แสงพุ่งออกด้านหน้ากว้างเล็กน้อย แต่ยังคงเหมาะสำหรับพื้นที่ที่ไม่กว้างมาก
- แสงถูกควบคุมให้อยู่ในระยะปานกลาง เหมาะกับถนน 1-2 เลน ทางจักรยาน หรือพื้นที่ที่ต้องการความสมดุลระหว่างความเข้มแสงและการกระจายแสง
- ลดปัญหาแสงฟุ้งและช่วยให้มองเห็นพื้นถนนได้ชัดเจนขึ้น
- Type III – การกระจายแสงเพื่อถนนหลักและพื้นที่เชิงพาณิชย์
การใช้งาน: ถนนหลักในเมือง, ลานจอดรถขนาดใหญ่, ทางเดินรอบอาคาร
- มีการกระจายแสงที่ครอบคลุมกว้างขึ้นและเน้นให้แสงส่องไปข้างหน้า
- โคมไฟที่ออกแบบให้เป็น Type III มักใช้กับถนนหลักหรือถนนในชุมชน ที่ต้องการแสงสว่างทั่วถึง
- ป้องกันการเกิดเงามืดที่อาจกระทบต่อทัศนวิสัยของผู้ใช้ถนน และมักติดตั้งด้านข้างถนน (Offset Mounting)
- Type IV – การกระจายแสงแบบกว้างสำหรับพื้นที่เปิดโล่ง
การใช้งาน: ลานจอดรถขนาดใหญ่, สนามกีฬา, โรงงานอุตสาหกรรม
- แสงกระจายแบบโค้งเข้าด้านหน้าและข้าง มีรูปแบบการกระจายแสงคล้าย Type III แต่มีมุมที่กว้างขึ้น และเน้นให้แสงกระจายออกไปด้านข้างมากกว่า
- เหมาะสำหรับพื้นที่ที่ต้องการให้แสงสว่างทั่วถึง เช่น ริมถนนสายหลัก บริเวณรอบอาคารหรือพื้นที่โล่ง
- ลดเงามืดและช่วยให้ทัศนวิสัยดีขึ้นในพื้นที่เปิด
- Type V – การกระจายแสงแบบรอบทิศทาง (Symmetric Distribution)
การใช้งาน: ลานจอดรถขนาดใหญ่, จตุรัสกลางเมือง, สนามกีฬา
- แสงกระจายรอบทิศทางเป็นวงกลม 360 องศา หรือ แบบสมมาตร (Symmetrical) ทำให้แสงสว่างทั่วถึงทุกทิศทาง
- เหมาะกับพื้นที่ที่ต้องการแสงสว่างครอบคลุมทุกมุม เช่น ลานกิจกรรมกลางแจ้ง วงเวียน แยกจราจร หรือบริเวณพื้นที่ส่วนกลางในเมือง
- ช่วยลดจุดอับแสงและให้แสงสม่ำเสมอมากที่สุด
ปัจจัยที่ส่งผลต่อการกระจายแสง
การจะได้แสงที่กระจายดีและเหมาะสม ไม่ได้พึ่งแค่โคมไฟเท่านั้น แต่ต้องดูปัจจัยอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น
- มุมการกระจายแสง (Beam Angle)
มุมแสงที่กว้างหรือแคบ มีผลต่อการครอบคลุมพื้นที่ เช่น
มุม 60°: ส่องแคบ เหมาะกับความสูงมาก
มุม 120°: กระจายกว้าง เหมาะกับความสูงปานกลาง
- ความสูงของเสาไฟ
เสาเตี้ยเกินไป → แสงไม่ครอบคลุม
เสาสูงเกินไป → แสงอาจอ่อนและตกนอกจุดใช้งาน
- ระยะห่างระหว่างเสา
หากห่างเกินไปจะเกิดเงามืดระหว่างจุด
หากชิดเกินไปอาจใช้โคมเกินความจำเป็น
- ชนิดของเลนส์และโคม
เลือกใช้ โคมถนน LED มักมี Optical Lens ช่วยควบคุมแสงอย่างแม่นยำ เช่น ตัดแสงไม่ให้ฟุ้งขึ้นฟ้า หรือส่องเฉพาะบนถนน
สรุป
โคมดีไม่พอ ต้องกระจายแสงเป็นด้วย! การกระจายแสงของไฟถนนคือสิ่งที่หลายคนมองข้าม แต่จริงๆ แล้วมันคือ “หัวใจ” ของระบบส่องสว่างบนถนน ไม่ว่าจะเป็นความปลอดภัยของผู้ใช้ทาง หรือการควบคุมแสงไม่ให้ฟุ้งเกินความจำเป็น อย่าคิดว่าแค่เลือกโคมสว่างๆ ก็พอ เพราะแสงที่ดีต้อง “ส่องตรงจุด” และ “ไม่ฟุ้งเสียของ” หากคุณเป็นเจ้าของโครงการ หรือติดตั้งระบบไฟถนน หวังว่าบทความนี้จะช่วยให้คุณเข้าใจและเลือกใช้โคมไฟถนนได้ตรงตามความต้องการมากขึ้น
เรารวบรวมผลิตภัณฑ์แสงสว่างที่มีคุณภาพ ได้มาตรฐาน ไม่ว่าจะเป็นโคมไฟถนน โคมไฮเบย์ สปอร์ตไลท์ หลอดไฟ LED โซล่าเซลล์ และเสาไฟ สนใจสอบถามข้อมูลสินค้าเพิ่มเติมที่ LINE Official Account: @richestsupply หรือ Facebook: https://www.facebook.com/enrichled
