ค่าCRI ต่างกับ Ra ยังไง? เข้าใจง่ายๆ สำหรับหลอดไฟกลม LED

ก่อนหน้านี้เราได้เขียนบทความเกี่ยวกับเรื่อง CRI ของหลอด LED ไปแล้ว ซึ่งถ้าใครยังไม่ได้อ่าน แนะนำให้ไปอ่านก่อนเพราะบทความนั้นจะช่วยให้เข้าใจภาพรวมของ CRI ว่าคืออะไร และทำไมถึงสำคัญกับการเลือกไฟ LED แต่วันนี้เราจะมาขยายความในส่วนที่อาจจะสับสน นั่นคือเรื่อง ความแตกต่างระหว่าง CRI กับ Ra
หลายคนเห็นสองคำนี้ในสเปกหลอดไฟกลมแล้วงง ว่ามันเหมือนกันหรือต่างกันยังไง? และควรดูค่าไหนเป็นหลัก? บทความนี้จะช่วยเคลียร์ให้ชัดเจน พร้อมแนะนำวิธีเลือกหลอด LED ที่เหมาะกับการใช้งานของคุณ

 

CRI คืออะไร?

ทบทวนกันก่อนที่จะไปกันต่อ CRI หรือ Color Rendering Index เป็นดัชนีที่วัดว่าแสงจากหลอดไฟแสดงสีของวัตถุได้ใกล้เคียงกับแสงธรรมชาติมากแค่ไหน ค่า CRI สูงสุดคือ 100 หมายความว่าแสงนั้นแสดงสีได้สมจริงที่สุด การเลือกหลอดไฟที่มีค่า CRI สูงช่วยให้สีสันของสิ่งของรอบตัวดูสดใส สมจริง เช่น เสื้อผ้า อาหาร หรือสีผิว ซึ่งมีผลต่อการตัดสินใจซื้อหรือความพึงพอใจของผู้ใช้งาน

Ra คืออะไร?

Ra คือ ค่าเฉลี่ยของการแสดงผลสี 8 สีหลัก (R1-R8) ตามมาตรฐานที่ใช้ทดสอบCRI จริงๆ Ra เป็นส่วนหนึ่งของ CRI ที่เน้นวัดสีพื้นฐาน เช่น สีแดงอ่อน น้ำเงิน เขียว ฯลฯ ซึ่งเป็นสีที่พบได้บ่อยในชีวิตประจำวัน แต่ก็มีข้อจำกัด เพราะมันไม่ได้วัดสีที่มีความอิ่มตัวสูง เช่น สีแดงเข้ม (R9) หรือสีผิว (R13) ทำให้บางครั้งไฟ LED ที่มี Ra สูง อาจยังไม่แสดงสีบางสีได้ดีเท่าที่ควร

R1-R8 คืออะไร?

R1 ถึง R8 คือคะแนนของ สีทดสอบมาตรฐาน 8 สีแรก ที่ใช้ในการคำนวณค่า Ra (General CRI)
R1 – R8 คือสีมาตรฐาน 8 สีแรกที่ใช้ในการคำนวณค่าเฉลี่ย Ra เป็นค่า CRI ทั่วไปที่เราเห็นกันบ่อยๆ จะเป็นสีที่มีความอิ่มตัวน้อยถึงปานกลาง เช่น สีเทาอมแดง สีเทาอมเหลือง สีเขียวอ่อน สีน้ำเงินอมเขียว สีเหลืองอมเขียว สีฟ้าอ่อน สีม่วงอ่อน และสีแดงอมม่วงอ่อน
สาเหตุที่ Ra ใช้แค่ R1-R8 เป็นหลักก็เพราะสีกลุ่มนี้เป็นสีที่ พบเจอได้บ่อยและหลากหลาย ในสภาพแวดล้อมทั่วไป ทำให้เป็นตัวบ่งชี้ความสามารถในการแสดงสีโดยรวมได้ดีในระดับหนึ่ง

นอกจาก R1-R8 แล้ว ยังมีสีทดสอบอื่นๆ อีก คือ R9 – R15

R9-R15 คืออะไร?
R9-R15 คือสีที่ใช้ในการวัด Extended CRI ซึ่งครอบคลุมสีที่มีความอิ่มตัวสูงและสีที่เจาะจง เช่น สีแดงเข้ม (R9) หรือสีผิว (R13, R15) เพื่อให้มั่นใจว่าแสงจากหลอดไฟ LED แสดงสีเหล่านี้ได้อย่างสมจริง
R9 (สีแดงเข้ม) มักเป็นจุดอ่อนของ LED บางรุ่น เพราะสร้างสีแดงบริสุทธิ์ได้ยาก ถ้า R9 ต่ำ วัตถุสีแดง เช่น ผิวคนหรืออาหาร อาจดูไม่สดใส ซีด หรือเพี้ยน ในงานที่เน้นสี เช่น สตูดิโอ ร้านเสื้อผ้า แกลเลอรี่ ห้องครัว หรือห้องแต่งหน้า ควรเลือกไฟ LED ที่มี R9 สูง นอกเหนือจาก Ra เพื่อสีแดงที่สวยและเป็นธรรมชาติ

 

Ra ต่างจาก CRI ยังไง?

คุณอาจเห็นในสเปกหลอดไฟกลมLED ว่า “Ra = 85” หรือ “Ra = 90” แต่ทำไมไม่เขียนว่า CRI เลย?

Ra คือค่าคะแนนเฉลี่ยของ CRI ที่ได้จากการวัดสีตัวอย่าง 8 สีหลัก (R1 ถึง R8) ตามมาตรฐานขององค์กรคณะกรรมการระหว่างประเทศว่าด้วยการส่องสว่าง หรือCIE (Commission Internationale de l’Éclairage) ซึ่งเป็นหน่วยงานกำหนดมาตรฐานเรื่องแสงทั่วโลก

CRI = ชื่อดัชนีวัดความเที่ยงของสี

Ra = ค่าเฉลี่ย CRI ที่ใช้ในการอ้างอิงคุณภาพแสงของหลอดไฟ

ทำไมต้องสนใจ CRI หรือ Ra?

การรู้ว่า CRI และ Ra ต่างกันทำให้เราเลือกหลอดไฟได้ถูกต้องตามความต้องการ เพราะ

แสงที่มีค่า CRI หรือ Ra สูง จะช่วยให้สีดูสมจริงขึ้น เช่น ถ้าคุณเปิดร้านเสื้อผ้า อยากให้ลูกค้าเห็นสีเสื้อได้ชัดเจน หลอดไฟที่มี CRI หรือ Ra 90 ขึ้นไปจะทำให้สีของเสื้อผ้าที่ลูกค้าเลือกซื้อใกล้เคียงสีจริงมากที่สุด

 

เคล็ดลับเลือกหลอด LED จากCRI/Raให้เหมาะสม

• เช็คค่า CRI และ Ra เลือกไฟที่มี CRI 90+ สำหรับพื้นที่ที่ต้องการสีสันสมจริง ถ้าเป็นพื้นที่ทั่วไป CRI 80 ก็เพียงพอ

• ดูค่าค่า R9 (สีแดงเข้ม) และ R13 (สีผิว) (ถ้ามี) สำคัญมากในงานที่เน้นความสวยงาม เช่น ร้านเสื้อผ้าหรือสตูดิโอ

• เลือกอุณหภูมิสี (CCT): CRI และ Ra ไม่เกี่ยวกับความสว่างหรือความอุ่นของแสง (เช่น 2700K หรือ 4000K) เลือกอุณหภูมิสีให้เหมาะกับบรรยากาศ เช่น 2700K สำหรับแสงอุ่น ๆ หรือ 4000K สำหรับแสงที่ดูเป็นธรรมชาติ

อย่าหลงแค่ราคาถูก ไฟ LED ราคาถูกมักมี CRI ต่ำ สีอาจเพี้ยนและทำให้บรรยากาศดูไม่ดี

 

สรุป

CRI และ Ra เป็นตัวช่วยสำคัญในการเลือกหลอดไฟ LED ที่ทำให้สีสันดูสวยและสมจริง Ra เป็นส่วนหนึ่งของ CRI ที่วัดสีพื้นฐาน 8 สี ส่วน CRI อาจครอบคลุมสีที่มากกว่า (ถึง 15 สี) ถ้าคุณต้องการไฟที่ทำให้ทุกอย่างดูดีเหมือนแสงธรรมชาติ ให้เลือกไฟที่มี CRI 90+ และเช็คค่า R9, R13 เพิ่มเติมโดยเฉพาะในงานที่สีสำคัญ เช่น ห้องครัว ร้านค้า หรือสตูดิโอ

ศูนย์รวมผลิตภัณฑ์แสงสว่างที่มีคุณภาพ ได้มาตรฐาน ไม่ว่าจะเป็นโคมไฮเบย์ สปอร์ตไลท์ โคมไฟถนน หลอดไฟ LED โซล่าเซลล์ และเสาไฟ สนใจสอบถามข้อมูลสินค้าเพิ่มเติมที่

LINE Official Account: @richestsupply
Facebook: https://www.facebook.com/enrichled